Malum süreç bizleri eğitim kurumlarımızdan fiziken uzaklaştırsa da bu süreç kıymetli hocalarımızın sunumlarına katılma fırsatını da beraberinde getirdi. Bu kapsamda yakın zamanda ömrünü mushaf araştırmaları ve idari hizmetlere adayan Dr. Tayyar Altıkulaç hocamızın mushaflara ilişkin sunumunu ve Doç. Dr. Mesut Kaya hocamızın "Çağdaş Tefsirlerde İsrâiliyât Eleştirisi" adlı sunumunu dinleme fırsatımız oldu. Söz konusu toplantılarda akatılanlar ana hatlarıyla şöyleydi:
Dr. Tayyar Altıkulaç, Mushaf Araştırmalarına Dair Mülahazalar (02.01.2021)
Öncelikle hocamızın 80 küsür yaşında olmasına rağmen hala oryantalist iddiaları titizlikle takip edip cevap niteliğinde kitap telif ettiğinden bahsedelim. Bunlardan en yenisi ise "Daniel Alan Brubaker'e Reddiye" adlı eser. Bu toplantı vesilesiyle bu eserin henüz yeni basıldığını ve piyasaya sürüleceğini öğrendik. Böylelikle esasen hocanın ilerleyen yaşına rağmen nasıl bir gayretle çalıştığını da görmüş olduk. Toplantıda aktarılanlarsa kısaca şöyleydi:
"Ben Kur'an'ın metnine ilişkin her türlü görüşe saygı duyarım. Ama bunun edebe riayet eden ilmî bir uslüpla yapılması gerekir. Yukarıdan bakan, aşağılayıcı, müstehzi bir tavırla bu konular konuşulmamalı. Çıkmış biri bağırarak 'Bu Kur'an bana hitap etmiyor, o hükümleriyle Mekke'de kaldı' diyor. Yahu bunu nasıl söyleyebilirsin, bu millet senin yetişmen için bunca emek, bunca para vermişken?"
"Ben Topkapı'daki çalışmalarıma başladığım günü hatırlıyorum. Şunu söyleyebilirim: O günden bugüne bana kalan şey Kur'an'ın mevsûkiyetine (sağlamlığına) olan inancımın ziyadeleşmesi oldu. Bu konuda çok huzurluyum."
"Topkapı ve San'a mushafı Hz. Osman'ın ya da onu kopya eden bir mushafın kopyasıdır. Yani Medine'lidir. Kahire mushafı Kûfe'lidir. Taşkent mushafı da ya Kufe ya Basra'lıdır."
"Görebildiğim kadarıyla Kur'an nüshalarında bulunan farklar yalnızca birkaç imla farkından (hatasından) ibarettir. Bu da çok doğal bir durum. Zira günlük yazışmalarımızda dahi ufak tefek imla hataları olabilmektedir."
"İran'lılar benden Meşhed nüshasını kontrol edip yayımlamamı istediler. Kontrol ettim. O mushafta farklı olarak ne gördüğümü sorarsanız; Topkapı nüshasında, San'a nüshasında ve diğerlerinde ne gördümse onu gördüm. Hepsi aynıydı. Ancak tüm nüshalarda kâtip sehivleri var."
"Ben 4 tane Başbakanla çalıştım. Bu hizmeti yürütmek için olağanüstü sıkıntılar çektim, zorluklar yaşadım. İnanmadığım hiçbir şeyi yapmadım. Bir defasında 2 Bakan beni bir işi yapmaya 50 dakika ikna etmeye çalıştılar. 'Ben bunu yapamam, dilerseniz başkasını Başkan yapın' dedim. Hafızlar benim Diyanet İşleri Reisliğim döneminde diploma ve derece almaya başladılar. Ama bu işi eksik yaptık. Hafızlığını koruyamayanlardan da bu dereceyi geri almamız lazımdı."
Doç. Dr. Mesut Kaya, Çağdaş Tefsirlerde İsrâiliyât Eleştirisi (30.12.2020)
"Merhum Mehmed Akif Celâleyn'i sürekli yanında taşırmış. Soranlara da 'İş bu Celâleyn tefsiridir. Her fırsatta onu okurum. 18 defa okudum, 19. defa okuyorum.' dermiş."
"İsrâiliyât türü rivayetleri barındırması bakımından çok eleştirilen Taberî tefsirinde İsrâiliyât kavramı yoktur. Bu kavram söz konusu tefsirde 'İsrailli kadınlar' anlamında kullanılmıştır. Taberî'nin zihninde bu kavram yoktur."
"Çağdaş dönemdeki İsrailiyât eleştirilerinin temelini İbn Kesîr ve İbn Teymiyye'nin tefsir birikimine yönelttiği eleştiriler oluşturmaktadır. Bu tür rivayetlerin tenkide uğramasında oryantalist düşüncenin İslâm'ı zor durumda bırakmak için tefsirlere yönelttiği eleştirilerin de payı büyüktür."
"Çağdaş dönemde İsrâiliyât nitelikli bilgilere karşı katı bir tutum sergilenmesinin altında İsrâil'in kurulmasında da etkisi olmuştur."
"İsrâliyât türü bilgiler ulemâ tarafından sonraki dönemlerde senetlenlendirilerek aktarılır olmuştur."
"Çağdaş dönemde İsrâiliyâta yöneltilen tenkitler neticesinde İsrâiliyât menşeli bilgiler ötelenmiştir. Fakat bu boşluk çağdaş dönemde direkt kitâb-ı mukaddesten alıntılanan bilgilerle doldurulmuştur."
"Sonuç olarak bu rivayetler evet, tenkit edilebilir. Ancak bu bilgilerin yararlanacabileceğimiz çok yönü de vardır. Elbette bu rivayetlerden yararlanırken öncesinde onları senet tenkidi, metin tenkidi gibi açılardan detaylı bir incelemeye tabi tutmak gerekmektedir."
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder